Anılarla Memleketim

“Anadolu’da Okur-Yazar Kadın olmak!”

Günaydınlar değerli akrabalarım.
Hemen her hafta yazmayı hedeflediğim anneciğimin anılarına, bugün de yer verelim.

Cumhuriyet öncesi Osmanlı’da okuma yazma oranı %8.6 idi. 1927 yılında yapılan nüfus sayımına aittir bu oranlar.
Kadınlarda 3.67 erkeklerde 12.99 ki bence bunların neredeyse tamamı İstanbul-Bursa-Edirne gibi şehzadelerin de yaşadığı bazı şehirleri kapsar.

Anneciğim 1923 doğumlu ve hiç okula gidememiş. Okul varmış ancak uzak bir köydeymiş. Okula başlayacak erkek çocukların arasına tek kız öğrenci olarak göndermek istememiş rahmetli anneannem. 

Kadını aydınlatmanın, geleceği aydınlatmak olduğunu bilen cumhuriyetimizin kurucularının talimatıyla memurlar,  uygun yaştaki çocukların okula gidebilmesi için köy köy dolaşarak tespitler yapmaya başlamışlar. 

Şöyle anlatırdı canım annem;

– “Hükumet adamlari gelduğunde, okul uzak diye annem bana topukli ayakkabiler giydurdi, göğuslerume pamuklari tıkdi. O vaziyette hükumet adamlarunun önünden geçtum. Onlar da ‘Hıı! Bu büyuktur, okula gidemez… ‘ dediler. Boylece okula gidemedum…”

Anneciğim okula gönderilmemesine çok üzülürdü. 1980 sonrasında başlatılan eğitim seferberliğinde okuma-yazma kurslarına katıldı ama 2.gün geçirdiği kuvvetli bir mide kanaması sonrasında bırakmak zorunda kaldı. Canım annem, kendince okur yazardı.

Birkaç yıl önce canım annem henüz yaşarken, evindeki  baharat kavanozlarını, bozulanları atmak üzere elden geçirdiğimde kavanozların içinden, anneciğimin el yazısı ve şivesiyle, küçük kağıtlara yazdığı notlar çıktı.

Bu fotoğraf, minik elleriyle yazdığı o notları gösteriyor.

Annecim, dere otu veya maydanozunu dondurucuya koymak yerine, kurutup kavanoza koyardı.

Dere odi: Dere otu
Gimyon : Kimyon

İlaç kutularına da;
Dansion : Tansiyon
Mide api : Mide hapı

Ricamız, duanızdır efendim.🙏😢 

Bölüm – 2 –